بررسی تغییرات تنش و آهنگ کرنش در البرز مرکزی با استفاده از سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها و بردارهای سرعت GPS

البرز به عنوان یکی از ایالت‌های لرزه‌زمین‌ساختی مهم در ایران به دلیل استقرار کلان‌شهر تهران در بخش‌های جنوبی آن از نظر سوانح طبیعی، به خصوص زمین‌لرزه، دارای خطرپذیری بالایی است. اهمیت این ناحیه همچنین باعث توسعۀ شبکه‌ای نسبتاً متراکم از ایستگاههای GPS در اطراف آن شده است. در این مطالعه از داده‌های سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها که از منابع مختلف به دست آمده‌اند، برای وارون‌سازی تانسور تنش در البرز مرکزی استفاده شده است. از سوی دیگر در این مطالعه درون‌یابی بردارهای سرعت GPS بر روی یک شبکه مستطیل‌شکل و مشتق‌گیری در مرکز هر سلول برای مطالعۀ آهنگ کرنش در این ناحیه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این مطالعات نشان از تغییرات مکانی در محورهای اصلی تنش و آهنگ کرنش در قسمتهای مختلف البرز مرکزی داشت که بیانگر پیچیدگی‌های ژئودینامیکی منطقۀ مورد مطالعه است. در نهایت اختلاف زاویه‌ای بین راستاهای تنش بیشینۀ افقی و راستای فشارشی محورهای آهنگ کرنش در محل خوشه‌های زمین لرزه‌ها محاسبه شد. این مطالعه نشان داد که میزان افراز دگرشکلی در قسمتهای میانی البرز مرکزی، جایی که حرکات راستالغز بر روی گسلهای مشا و فیروزکوه مشاهده می‌شود، سهم بیشتری در فرایندهای جاری دگرشکلی البرز مرکزی بر عهده دارد. در عوض در شمال رشته کوه، جایی که حرکتهای عمدتاً شیب لغز بر روی راندگی خزر و گسل شمال البرز اتفاق می‌افتد، افراز دگرشکلی نقش کمرنگ‌تری را ایفا می کند.